διατρήματα

Ηφαιστειακά ανοίγματα που έχουν το σχήμα κατακόρυφων σωλήνων και προήλθαν από μεγάλες εκτοξεύσεις αερίων. Τα δ. εμφανίζουν διεύρυνση στην κορυφή και στένωση προς τη βάση τους, σχηματίζοντας διατομή που έχει κωνικό σχήμα. Πολλά δ., πλούσια σε πετρώματα που περιέχουν διαμάντια, υπάρχουν στην περιοχή Κίμπερλι της Νοτιοαφρικανικής Δημοκρατίας. Τα διαμάντια βρίσκονται μέσα σε ένα ιδιόμορφο ηφαιστειακό πέτρωμα, τον κιμπερλίτη, ένα μείγμα διαφόρων υλικών (γαιάνθρακας, περιοδίτης κλπ.), τα οποία σχηματίστηκαν στον μανδύα της Γης σε συνθήκες υψηλών πιέσεων και θερμοκρασιών. Στο πλουσιότερο σε διαμάντια δ. του Κίμπερλι, το πλάτος στην επιφάνεια αγγίζει τα 300 μ., ενώ στο βαθύτερο σημείο φτάνει μόλις τα 30 μ. Εικάζεται ότι κατά την περίοδο της διαμόρφωσής του, πριν επενεργήσουν οι διάφοροι παράγοντες της διάβρωσης, το άνοιγμά του έφτανε τουλάχιστον τα 500 μ.